Najnowsze doniesienia wskazują na szereg czynników, które są odpowiedzialne za procesy zwyrodnieniowe w efekcie czego następuje m.in. uwypuklanie się jądra miażdżystego do światła kanału kręgowego. Co ciekawe wielokrotnie zasłyszane hipotezy utrzymujące przekonanie o tym, że głównym winowajcą są urazy mechaniczne, siedzący tryb życia czy brak aktywności ruchowej nie do końca są prawdą. Okazało się, że genetyka ma tutaj również ogromne znaczenie. Jednak jedną z głównych przyczyn degeneracji krążka międzykręgowego jest jego stopniowe niedotlenienie. Warto tutaj zatrzymać się na chwilę i zwrócić uwagę na anatomię. Potocznie zwany dysk nie jest jednostką ukrwioną. Oznacza to, że jedyną możliwością pozyskania tlenu jest proces dyfuzji. To właśnie za pomocą tego procesu następuje odżywienie w tlen komórek jądra miażdżystego. Zaburzenie dyfuzji w obrębie krążków międzykręgowych i otaczających je tkanek jest główną przyczyną ich późniejszego osłabienia i zwyrodnienia.
Dolegliwości
Z wiekiem w wyniku ww. zaburzeń, przeciążeń i stopniowego spadku elastyczności krążka międzykręgowego może dojść do przerwania ciągłości pierścienia włóknistego (składowa dysku) i powstania przepukliny. Może ona uwypuklać się w stronę kanału kręgowego i stopniowo uciskać rdzeń kręgowy. Powoduje to oczywiście szereg dolegliwości w zależności od lokalizacji dyskopatii. Są to m.in.
- bóle kręgosłupa o różnym nasileniu,
- parestezje kończyn,
- niedowłady kończyn,
- osłabienie siły mięśniowej,
- rwa barkowa,
- rwa kulszowa,
- zaburzenia czucia.
Diagnostyka
W celu podjęcia kroków dotyczących leczenia schorzeń krążków międzykręgowych należy przeprowadzić dogłębną diagnostykę obrazową. Badaniem z wyboru jest oczywiście rezonans magnetyczny, który aktualnie stanowi złoty standard w obrazowaniu rdzenia kręgowego. Dokładną ocenę kości umożliwia również tomografia komputerowa, jednak w celu np. dokładnego uwidocznienia ewentualnego konfliktu korzeniowego w większości przypadków stosuje się wysokopolowy rezonans magnetyczny. To właśnie metoda rezonansu magnetycznego pozwala dokładnie ocenić patologię krążka międzykręgowego. Z wykorzystaniem sekwencji T2-zależnej z łatwością można ocenić ubytki zawartości wody, proteoglikanów czy kolagenu, które występują w zdegenerowanych krążkach międzykręgowych. Standardowy protokół wykorzystywany do badania kręgosłupa składa się z głównie z sekwencji strzałkowych o różnych czasach repetycji. Głównie wykorzystywane są obrazy T2-zależne oraz T1-zależne. Bardzo często protokół wzbogaca się dodatkowo o sekwencję STIR, która charakteryzuje się jedynie obecnością sygnału z wody zaś sygnał z tłuszczu jest całkowicie wyeliminowany. Pomocna jest ona m.in. w ocenie aktywnych stanów zapalnych w chorobie zwyrodnieniowej stawów międzykręgowych jak również w celu dostarczenia wielu informacji o kondycji szpiku kostnego. Warto również zastosować sekwencję 3D (SPACE) z możliwością rekonstrukcji. Pozwala ona na bezproblemowe skośne projekcje konkretnej struktury, np. oceny unerwienia. Projekcję strzałkową wykorzystuje się głównie do oceny trzonów kręgów, wspomnianych już krążków międzykręgowych, obecnych więzadeł, stawów międzykręgowych, kanału kręgowego jak również przebiegającego przez niego rdzenia kręgowego. Protokół dodatkowo warto poszerzyć o sekwencję T2-zależną również w projekcji osiowej. Otrzymane obrazy przydatne są w ocenie ewentualnego zwężenia i oceny kanału kręgowego, przepukliny krążka międzykręgowego jak i uwidocznienia konfliktu korzeniowego. Z kolei obrazy w projekcji czołowej powalają m.in. na ocenę zakresu ewentualnej skoliozy czy przepukliny pozaotworowej.
Rezonans magnetyczny jest najczęściej stosowaną metodą obrazowania w diagnostyce choroby zwyrodnieniowej krążków międzykręgowych. Wysoka czułość i wartość kliniczna tej metody ma ogromne znaczenie w wyborze odpowiedniego schematu leczenia oraz podjęcia jakichkolwiek interwencji chirurgicznych.
Nazywam się Paweł Bąk. Jestem absolwentem Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu na ówczesnym Wydziale Nauk o Zdrowiu (aktualnie jest to Wydział Medyczny), na kierunku Elektroradiologia. Dodatkowo ukończyłem na tym samym Uniwersytecie drugi kierunek studiów jakim jest Optometria, na ówczesnym Wydziale Lekarskim II (aktualnie również jest to Wydział Medyczny).
W PP DIAGNOSTYCE pełnię funkcję Wiceprezesa Zarządu oraz podejmuję się wykonywania badań diagnostycznych – głównie w zakresie Rezonansu Magnetycznego. Szczególnie lubię wykonywać badania niestandardowe, trudne, które wymagają dużego zaangażowania. Najważniejsze jest jednak dla mnie niesienie pomocy pacjentowi, zaangażowanie w proces diagnostyczny (zgodny z najnowszymi wytycznymi), profesjonalizm i empatia. Te ww. aspekty pozwalają na utrzymywanie wysokiej jakości pracy, co rzutuje na dalszy proces w leczeniu danego pacjenta. Jestem również jednym z autorów treści na naszej stronie internetowej.