Movember – profilaktyka raka u mężczyzn

Movember

Czyli od wspólnego wypadu do baru do ogólnoświatowych programów dotyczących zdrowia mężczyzn. 

Początek całej kampanii zaczął się od bardzo niepozornych żartów dwóch kolegów w barze. Zauważyli oni, że od wielu już lat wąsy zostały wyparte z trendów mody mimo, że przez wiele dekad stanowiły symbol męskości. Od słowa do słowa padł pomysł, aby wskrzesić zapomniany symbol, a pod wpływem matki jednego z  kolegów, która aktywnie działała na rzecz walki z rakiem piersi Travis Garone i Luke Slattery postanowili, że przy okazji zapuszczania wąsów spróbują zwrócić uwagę na problemy zdrowotne u mężczyzn. Po przeanalizowaniu dostępnych treści w pierwszej kolejności skupili się na raku prostaty. Zostało zaprojektowane logo i ustalone zasady – aby przystąpić do akcji należy zapłacić 10 dolarów.

Następnie rozesłano maila zatytułowanego „Are you man enough to be my man?” („Czy jesteś dość męski, żeby być moim facetem?”). Tak do pierwszej kampanii z wielu, choć wtedy chyba jeszcze nikt o tym nawet nie pomyślał zgłosiło się 30 ochotników. W kolejnych latach inicjatywa przybierała na sile zrzeszając coraz więcej uczestników oraz łącząc siły z różnymi organizacjami.

Pierwszą z takich organizacji była Prostate Cancer Foundation of Australia (PCFA). I tak z czasem zainteresowanie tematem zaczęło przekraczać granice Australii w której wesyztstyko miało swój początek i dołączyły kolejne kraje, między innymi Hiszpania i Wielka Brytania. Sama inicjatywa również ewoluowała i oprócz raka prostaty zaczęto wspierać inne obszary zdrowia mężczyzn, które uznano za kluczowe. Obecnie akcja Movember skupia się na raku prostaty, raku jąder, problemach ze zdrowem pduchicnzycm oraz braku aktywności fizycznej u mężczyzn. 

Rak prostaty (gruczołu krokowego, stercza)

Rak prostaty jest drugim po raku płuc nowotworem złośliwym występującym u mężczyzn w Polsce. Za główny czynnik ryzyka uważany jest wiek, ponieważ ponad 50% chorych w momencie rozpoznania miała minimum 70 lat. Pozostałe czynniki ryzyka to obciążenie rodzinne, otyłość i dieta wysokotłuszczowa a także narażenie na androgeny, czyli męskie hormony płciowe. 

Objawy i diagnostyka

Zazwyczaj rak prostaty jest bezobjawowy. Dopiero wraz z rozwojem nowotworu mogą pojawić się dolegliwości związane z oddawaniem moczu jak na przykład częstomocz czy utrudnione oddawanie moczu. W przypadku zaawansowanego stadium nowotworu mogą pojawić się objawy ze strony układy kostmego takie jak ból czy rzadziej złamania, ponieważ rak stercza daje przerzuty głównie do kości. Wykrycie raka prostaty na wczesnym etapie zazwyczaj odbywa się na skutek oznczeniea stężenie PSA. W przypadku podejrzenia nowotworu pierwszym badaniem wykonanym w pierwszej kolejności będzie badanie per rectum. Pogłębienie diagnostyki możliwe jest przy pomocy:

• ultrasonografii przezodbytniczej (TRUS) – metoda o stosunkowo niewielkiej inwazyjności, łatwo dostępna. Wykorzystywane do nawigacji podczas wykonanej biopsji.
• rezonansu magnetycznego – najbardziej dokładnie badanie obrazowe w przypadku raka prostaty
• tomografii komputerowej – rzadko wykorzystywana do miejscowej oceny nowotworu gruczołu krokowego, pomocna w wykrywaniu przerzutów do węzłów chłonnych i przerzutów odległych
• scyntygrafii układu kostnego – wykonywane ze względu na duże prawdopodobieństwo przerzutów do układu kostnego
• pozytonowej tomografii komputerowej -pozwala ocenić nowotwór na podstawie aktywności metabolicznej
• biopsji – pobrany materiał pozwala uzyskać informację na temat między innymi typu histologicznego nowotworu, stopniu złośliwości w skali Gleasona. 

Pierwsza okładka z różową wstążką, Magazyn Self, październik 1992.

Źródła:

1. Krajowy Rejestr Nowotworów. (n.d.).    Nowotwór         gruczołu            krokowego         –          Czym    jest? https://onkologia.org.pl/pl/nowotwor-gruczol u-krokowego-czym-jest
2. Movember Foundation. (n.d.). Our story / History. https://us.movember.com/en/about/history