MR stopy
W dzisiejszych czasach kluczową rolę w diagnostyce wielu różnych schorzeń odgrywają badania obrazowe, które pozwalają ocenić stan nie tylko struktur kostnych, ale również otaczających je tkanek miękkich.
Badanie rezonansu magnetycznego stopy stanowi z reguły uzupełnienie diagnostyki prowadzonej w klasycznej radiografii (RTG) i ultrasonografii (USG) i jest wykonywane do ostatecznego potwierdzenia lub wykluczenia spodziewanych zmian. Zaletą tego typu badań jest możliwość wykonania przekrojów w każdej płaszczyźnie (poziomej, pionowej i strzałkowej oraz różnych płaszczyznach skośnych). Odpowiedni dobór sekwencji pozwala na określenie charakteru zmian patologicznych, dokładne określenie ich lokalizacji i stopnia zajęcia sąsiadujących struktur.
Jakie są wskazania do wykonania rezonansu magnetycznego stopy?
Wykonanie rezonansu magnetycznego stawu biodrowego może być konieczne w przypadku szeregu dolegliwości zgłaszanych przez pacjenta, m.in.:
- bólu stawu biodrowego,
- obrzęku stawu biodrowego,
- sztywności stawu biodrowego,
- blokowania się lub braku stabilności stawu podczas ruchu,
- ograniczonej ruchomości stawu biodrowego,
- stanu zapalnego,
- oznak uszkodzenia mięśni, chrząstek, torebki stawowej lub więzadeł.
Jakie są wskazania do wykonania rezonansu magnetycznego stopy?
Wśród wskazań do wykonania rezonansu magnetycznego stopy wymienia się, m.in.:
- zmiany zwyrodnieniowe i stany przeciążeniowe stóp – związane chociażby z uprawianiem sportu, ale też stosowaniem niewłaściwego typu obuwia (np. butów na obcasach);
- złamania kości, zwichnięcia, skręcenia – i ich powikłania;
- uszkodzenia więzadeł stopy – również tych położonych w głębi, nie zawsze widocznych w badaniu USG;
- uszkodzenia ścięgien stopy – a także np. ścięgna mięśnia piszczelowego tylnego, który odpowiada za podtrzymywanie łuku podłużnego stopy;
- zapalenie rozcięgna podeszwowego – objawiające się bólem w okolicy pięty, nasilonym szczególnie rano po wstaniu z łóżka, a obserwowane zwykle u biegaczy i chodziarzy długodystansowych, którzy często uderzają piętą o podłoże, wywołując liczne mikrourazy ścięgien i nerwów;
- neuropatie uciskowe – np. zespół kanału stępu czy tzw. nerwiak Mortona, w których nerwy są uciskane, co skutkuje drętwieniem, mrowieniem, pieczeniem lub bólem niektórych części stopy;
- palce młotkowate, haluksy i inne deformacje palców stóp
- choroby reumatyczne i stany zapalne;
- anomalie anatomiczne – np. dodatkowy mięsień strzałkowy;
- zmiany nowotworowe – łagodne i złośliwe.
Rezonans magnetyczny stopy wykonuje się przy podejrzeniu powyższych schorzeń lub gdy pacjent zgłasza się po wypadku lub kontuzji w obrębie stopy, a standardowe badania RTG/USG nie wystarczają do postawienia jednoznacznej diagnozy. Rezonans pozwala nie tylko zyskać pewność co do charakteru zmian, ale też precyzyjnie je zlokalizować i ocenić stopień ich nasilenia.
Jakie są przeciwskazania do wykonania rezonansu magnetycznego stopy?
Przeciwwskazaniem do rezonansu bywa obecność elementów o właściwościach ferromagnetycznych, np.:
- rozrusznika serca,
- neurostymulatora,
- pompy insulinowej,
- implantu ślimakowego,
- endoprotez, śrub, płytek lub drutów ortopedycznych (wykonanych z materiałów ferromagnetycznych!),
- śrutu, odłamków pocisków, opiłków metali itp.
Ponadto, do względnych przeciwwskazań zalicza się wspomniany już I trymestr ciąży.
Środek kontrastowy
W trakcie badania rezonansu magnetycznego stopy niekiedy konieczne bywa podanie środka kontrastowego. Środki kontrastowe w ogromnej większości przypadków są usuwane z organizmu wraz z moczem. Kluczowe jest więc upewnienie się, że nerki pacjenta działają prawidłowo, co pozwoli przypuszczać, że substancja kontrastująca zanadto ich nie obciąży. Podstawowym badaniem laboratoryjnym, które umożliwia ocenę funkcjonowania nerek, jest oznaczenie poziomu kreatyniny z eGFR. Pacjent przed podaniem kontrastu powinien być przynajmniej 5 h na czczo.