Rak trzustki

Rak trzustki

Rak trzustki stanowi ok. 3% zachorowań wśród wszystkich nowotworów występujących u ludzi. W Polsce notujemy blisko 3000 przypadków rocznie. Etiologia raka trzustki nie jest znana natomiast są znane czynniki mające wpływ na powstanie tego nowotworu. Obserwujemy wzrost zachorowań na ten typ nowotworu szczególnie w populacji krajów uprzemysłowionych. Najczęstsze to: gruczolakorak przewodowy, torbielakogruczolakorak, rak zrazikowo-komórkowy. Z kolei najrzadziej występujące to: rak onkocytarny, rak jasnokomórkowy, rak sygnetowatokomórkowy, rak śluzotwórczy, rak płaskonabłonkowy oraz mięsaki, chłoniaki i pancreatoblastoma, który jest najczęstszym nowotworem trzustki u dzieci. Inne rodzaje nowotworów mogące mieć charakter złośliwy, ale i łagodny to guzy endokrynne trzustki wywodzące się z komórek wyspowych Langerhansa. Częstość zachorowania wzrasta wraz z wiekiem pacjenta, szczególnie w przedziale wiekowym między 60, a 80 rokiem życia. Statystycznie częściej chorują mężczyźni niż kobiety, a zmiany lokalizują się w głowie trzustki u mężczyzn i w trzonie oraz ogonie trzustki u kobiet.

Czynniki ryzyka raka trzustki

Czynników ryzyka wystąpienia raka trzustki jest bardzo dużo. Uważa się, że niektóre choroby zwiększają to ryzyko, np. cukrzyca, przewlekłe zapalenie trzustki, czy niedokwaśność soku żołądkowego. Widać także zależność między wystąpieniem raka trzustki, a paleniem tytoniu i nadużywaniem alkoholu. Inne czynniki to nadmierne spożywanie mięsa, węglowodanów i tłuszczów pochodzenia zwierzęcego. Również długotrwały kontakt z pestycydami, chlorkami metylenu, chlorhydryny, propylenu czy DDT może generować powstanie zmian w trzustce. Za to czynniki, które mają zbawienny wpływ i niejako chronią przed zachorowaniem to dieta zawierająca dużo błonnika, witaminy C oraz innych antyoksydantów i tłuszczy zawarte w rybach i naturalnych olejach roślinnych.

Objawy raka trzustki

Czynniki determinujące objawy u pacjentów w dużej mierze zależą od stopnia zaawansowania raka, jego lokalizacji, wielkości, inwazyjności oraz stopnia naciekania narządów sąsiednich. Typowe, najczęstsze objawy raka to: bóle brzucha, żółtaczka, utrata masy ciała, nudności i wymioty, biegunki, zaparcia, niedokrwistość, cukrzyca, powiększenie pęcherzyka żółciowego, wodobrzusze czy nawet wyczuwanie palpacyjne guza w nadbrzuszu. We wczesnym stadium choroba przebiega bezobjawowo. Natomiast u ok. 20% zachorowań stwierdza się znaczne zaawansowanie procesu nowotworowego przekraczającego sam narząd i naciekającego na narządy sąsiednie.

Diagnostyka raka trzustki

Użyteczne i pomocne w przeprowadzeniu diagnostyki raka trzustki są następujące badania diagnostyczne: RTG żołądka i dwunastnicy, USG jamy brzusznej w tym USG dopplerowskie, USG endoskopowe( EUS), USG przez żyłę wrotną (IPEUS), endoskopowa pancreatocholangiografia wsteczna, biopsja cienkoigłowa (BAC), tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny czy wreszcie laparoskopia z pobraniem wycinka.

Leczenie raka trzustki

Szanse na całkowite wyleczenie chorego dają wczesne rozpoznanie raka i chirurgiczne usunięcie zmiany (resekcja) lub całej trzustki. Schemat procesu terapeutycznego zależy jeszcze od innych czynników, m.in. od stanu klinicznego pacjenta, zaawansowania procesu nowotworowego, obecności przerzutów, istnienia przeciwskazań do leczenia. W leczeniu stosuje się również chemioterapię i radioterapię. Istotną rolę w leczeniu odgrywa także prawidłowy sposób żywienia i prowadzenie farmakoterapii przeciwbólowej.

Podsumowanie

Rak trzustki, mimo iż występuje najrzadziej w populacji (3% zachorowań), jest jedną z najczęstszych przyczyn zgonów chorób nowotworowych. Choroba rozwija się długo bezobjawowo, podstępnie, nie dając przez długi czas wręcz żadnych objawów. Leczenie jej jest trudne i niestety rzadko kończy się pełnym sukcesem.