ul. Towarowa 39/208, 61-896 Poznań

Ciąża a badania diagnostyczne: USG, TK, MR

Strona główna

Ciąża a badania diagnostyczne: USG, TK, MR

Autor: Krzysztof Solnica | 

Data publikacji: 15 lutego 2024

Badania diagnostyczne w ciąży

Okres ciąży jest wyjątkowym stanem zarówno w życiu matki, jak i rozwijającego się płodu. Podejście do diagnostyki obrazowej w tym wyjątkowym okresie zmienia się. Chociaż wszystkie badania obrazowe są stosunkowo bezpieczne i nieinwazyjne, w czasie ciąży staramy się minimalizować ich ilość, ograniczając się do niezbędnego minimum.

Ultrasonografia (USG) w ciąży

Ultrasonografia (USG) to najbezpieczniejsza metoda diagnostyki obrazowej i jest często używana w trakcie ciąży. Pozwala na obrazowanie struktur anatomicznych płodu i ocenę postępu ciąży. Jest używana do monitorowania rozwoju płodu, oceny ryzyka wad wrodzonych, a także do określenia płci dziecka. USG może być bezpiecznie wykonywane w każdym trymestrze ciąży.

  • Badanie jest zupełnie nieinwazyjne, nie narusza powłok ciała.
  • Nie wykorzystuje promieniowania jonizującego.
  • Jest szybkie i stosunkowo tanie.

Oświadczenia Towarzystw i Instytucji zajmujących się bezpieczeństwem ultrasonografii potwierdzają doniesienia, w których nie wykazano negatywnych skutków działania ultradźwięków pochodzących z aparatów USG u pacjentek w ciąży.

Mity i prawdy na temat USG

Powstał jednak mit na temat podgrzania się tkanek podczas badania ultrasonograficznego. Jednakże temperatura badanych tkanek nie wzrasta nawet o jeden stopień Celsjusza, zatem pozostaje bez wpływu na rozwój płodu i nie powoduje żadnych komplikacji.

Rezonans magnetyczny (MRI) podczas ciąży

Jeśli chodzi o badanie techniką rezonansu magnetycznego (MR, MRI) to w przypadku ciąży unika się wykonywania rutynowych badań, zwłaszcza takich, które można wykonać już po urodzeniu dziecka. Nigdy nie stwierdzono szkodliwego działania rezonansu magnetycznego na płód, jednak zaleca się wstrzemięźliwość w wykonywaniu badań które nie są niezbędne, szczególnie w I trymestrze ciąży.

Kobietom w ciąży odradza się natomiast poddawania się badaniu rezonansem magnetycznym z kontrastem. Środki kontrastowe zawierają zazwyczaj gadolin – metal, który może przeniknąć przez łożysko i kumulować się w organizmie płodu, co może wpłynąć na jego rozwój.

Tomografia komputerowa (TK) w ciąży

Tomografia komputerowa (TK) wykorzystuje promieniowanie jonizujące, które jest potencjalnie szkodliwe dla rozwijającego się płodu, może uszkodzić jego komórki i wpłynąć negatywnie na jego rozwój. Okres pomiędzy 3. a 15. tygodniem ciąży, to czas, w którym należy szczególnie unikać wykonywania badania tomografii komputerowej.

W przypadku ciężarnych, zawsze warto rozważyć alternatywne metody obrazowania, które nie korzystają z promieniowania jonizującego, jak np. MRI, które jest zdecydowanie bezpieczniejszą metodą diagnostyki kobiet w ciąży. Jeśli jednak tomografia komputerowa jest niezbędna, pracownicy medyczni starają się zminimalizować dawkę promieniowania, a obszar badania ograniczyć do niezbędnego minimum.

Ważne jest, aby przed podjęciem jakichkolwiek decyzji dotyczących badań diagnostycznych w trakcie ciąży skonsultować się z lekarzem prowadzącym ciążę. Może on wówczas ocenić sytuację i zalecić odpowiednie kroki, biorąc pod uwagę stan zdrowia matki i dziecka.

Porównanie badań

Badanie Zalety i wady
Ultrasonografia (USG) Zalety: Bezpieczne w każdym trymestrze ciąży, nieinwazyjne, nie wykorzystuje promieniowania jonizującego, dostarcza obrazowanie struktur anatomicznych płodu.
Wady: Ograniczona zdolność do oceny struktur położonych głębiej w organizmie matki lub płodu.
Rezonans magnetyczny (MRI) Zalety: Nie wykorzystuje promieniowania jonizującego, umożliwia bardziej szczegółową analizę niż USG, szczególnie w późniejszych trymestrach ciąży.
Wady: Większy koszt niż USG, dłuższy czas trwania badania, niezalecane w pierwszym trymestrze ciąży bez ważnych wskazań medycznych oraz niezalecane z użyciem środków kontrastowych.
Tomografia komputerowa (CT) Zalety: Dostarcza bardzo dokładnych obrazów struktur wewnętrznych ciała, może być pomocna w określeniu rodzaju i zakresu urazów lub w diagnostyce pewnych chorób.
Wady: Wykorzystuje promieniowanie jonizujące, które może być szkodliwe dla płodu, szczególnie pomiędzy 3. a 15. tygodniem ciąży.
Call Now Button