Przeprowadzane poprzez wstrzyknięcie środka cieniującego do żył pacjenta badanie angiograficzne pozwala na dokładną wizualizację wnętrza naczyń krwionośnych, w szczególności tętnic, ukazanie ich przebiegu i ewentualnych nieprawidłowości. Umożliwia optymalizację dalszego postępowania, a niekiedy wskazuje na konieczność wdrożenia natychmiastowego leczenia zabiegowego. Jest to jedna z metod radiologicznych, wykorzystujących promieniowanie rentgenowskie. W połączeniu z techniką tomografii komputerowej (TK) ma ona charakter nieinwazyjny, w odróżnieniu od arteriografii, wymagającej nakłucia tętnicy i powłok ciała.
Jakie zastosowanie diagnostyczne ma angiografia w tomografii komputerowej (Angio-TK)?
W celu rozpoznania rodzaju dysfunkcji układu krążenia wykonywana jest angiografia tętnic szyjnych, mózgowych, nerkowych, szyjnych, kręgowych, kończyn lub aorty. To badanie diagnostyczne pozwala na precyzyjne rozpoznanie schorzeń powodujących poważne zaburzenia krzepnięcia krwi, a także patologii, takich jak:
- anomalie i malformacje naczyniowe,
- rozwarstwienie żył i choroby tętnic,
- tętniaki prawdziwe i rzekome,
- zakrzepica żylna,
- blaszki miażdżycowe i zwapnienia.
Angio-TK – przygotowanie pacjenta i przebieg badania
Zespół złożony z elektroradiologa, pielęgniarki i lekarza radiologa wykonuje angiografię (Angio-TK). Przed rozpoczęciem procedury pacjent musi być na czczo minimum 5 godzin przed planowanym skanowaniem, a także mieć wyniki analizy krwi oznaczające stężenie kreatyniny w surowicy, pozwalające ocenić wydajność pracy nerek badanego. Dla osób powyżej 12 roku życia wynik oznaczenia kreatyniny wydawany jest łącznie z wyliczonym eGFR, który też jest istotny podczas badania z użyciem środka cieniującego, tzw. kontrastu. Osoby mające problemy z nadczynnością, bądź niedoczynnością tarczycy powinny mieć także o oznaczony poziom hormonu tyreotropowego, tzw. TSH. Kontrast podawany podczas Angio-TK zawiera w sobie jod, który może wpłynąć na pracę tego gruczołu.
Tomografia komputerowa wykorzystuje promieniowanie jonizujące, tj. rentgenowskie, do wykonywania obrazów podczas skanowania. Z tego powodu pacjent musi mieć ze sobą ważne skierowanie na badanie danego odcinka ciała.
Przed przystąpieniem do diagnostyki pielęgniarka zakłada badanemu wenflon, przez który zostanie podany środek cieniujący w trakcie skanowania na tomografie komputerowym. Po wkłuciu elektroradiolog zbiera wywiad z pacjentem, potem kładzie go i pozycjonuje na stole. Badanie powinno zacząć się w ciągu maksymalnie 15 minut. Wykonane obrazy kierowane są do lekarza radiologa i poddawane ocenie diagnostycznej. Od razu po zakończeniu procedury wydana zostaje płyta z nagranymi obrazami Angio-TK.
W jakim celu podawany jest pacjentowi kontrast?
Środek cieniujący, tzw. kontrast, który jest stosowany w tomografii komputerowej (Angio-TK), podawany jest dożylnie, poprzez wenflon założony przed badaniem. Substancja ta powoduje, że oceniany narząd, tkanka lub w tym przypadku naczynia krwionośne są lepiej widoczne. Technik elektroradiolog wykonuje serię zapisywanych w wersji cyfrowej obrazów, na których tętnice i żyły zostają uwidocznione zgodnie z ich przebiegiem.
W warunkach standardowych ściany naczyń krwionośnych są cienkie i nie pochłaniają dużej ilości promieni rentgenowskich, więc nie da się ich poprawnie zobrazować. Dlatego też wykonując angiografię, używa się środka cieniującego, który, dzięki zawartości jodu, pochlania wiązkę promieniowania i umożliwia szczegółową wizualizację określonego odcinka układu krwionośnego.